Często zadawane pytania
1. Pytanie:
"Ile kosztuje strojenie pianina (fortepianu)?"
Odpowiedź:
Strojenie instrumentu fortepianowego polega na takim wyregulowaniu napięcia strun, aby ich częstotliwość drgań ściśle odpowiadała dźwiękom skali temperowanej, o tonie podstawowym a1-440 HZ. Pozostałe czynności wykonywane przy instrumencie nie należą do zakresu usług strojenia. Aby przystąpić do strojenia instrumentu musi on spełniać wymogi techniczne umożliwiające wykonanie tej czynności.
W szczególności:
- Prawidłową akustykę, a więc odpowiednie wzbudzanie, wybrzmiewanie i przenoszenie poprzez podstawki strunowe, drgań strun na płytę rezonansową.
- Prawidłowe działanie mechanizmu młoteczkowego i klawiatury.
- Stabilne obsadzenie kołków stroikowych w strojnicy.
Jeżeli wyżej wymienione wymogi techniczne nie są spełnione, wykonanie strojenia instrumentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, a efekty końcowe będą niezadowalające. Aby wstępnie oszacować koszty przywrócenia pianina do należytej jakości (koszty strojenia i ewentualnych napraw i regulacji przygotowujących instrument do strojenia) opracowałem prosty algorytm:
Cena usługi=350+(n-1)80
n-liczba lat jaka upłynęła pd ostatniego strojenia
Uwaga!!! Aby dokładniej oszacować cenę usługi, należy dokonać oględzin instrumentu u klienta, gdyż na podstawie wyżej przedstawionego wzoru, możemy mieć jedynie pogląd, jakiego rzędu koszty mogą być związane ze strojeniem, naprawą i regulacją instrumentu fortepianowego.
2. Pytanie:
"Udało mi się kupić okazyjnie instrument w dobrym stanie (jak zapewnił mnie sprzedający) za 600 pln. Ile będzie kosztować strojenie?"
Odpowiedź:
Prawdopodobnie instrument ten kwalifikuje się do generalnego remontu lub kasacji, ponieważ prawie nikt nie pozbywa się instrumentu w dobrym stanie za tak niską cenę.
3. Pytanie:
"Czy lepiej jest kupić stary instrument fortepianowy, czy współczesny?"
Odpowiedź:
Zdecydowanie współczesny, gdyż przyjmuje się, że po 50 latach instrument fortepianowy traci swą wartość użytkową nawet w 100%.
4. Pytanie:
"Mój instrument ma klawiaturę z kości słoniowej. Czy ma dużą wartość?"
Odpowiedź:
Klawiatura z kości słoniowej nie podwyższa wartości rynkowej instrumentu.
5. Pytanie:
"Mój instrument ma ramę metalową. Czy z tego powodu jest nowoczesny?"
Odpowiedź:
Nie. Instrumenty fortepianowe od połowy XIXw. W większości mają ramę stalową.
6. Pytanie:
"Dlaczego oględziny instrumentu są płatne w przypadku, gdy wykonanie usługi strojenia czy naprawy nie doszło do skutku?"
Odpowiedź:
Usługi w zakresie strojenia i naprawy instrumentów fortepianowych są działalnością komercyjną. Bardzo często nie dochodzi do wykonania uługi z powodu zbyt wysokich kosztów jakie klient musiałby ponieść za naprawę swojego pianina lub fortepianu. Każdorazowa wizyta u klienta oraz oględziny instrumentu absorbują czas i generują koszty związane z dojazdem. Jednocześnie klient otrzymuje szczegółową wiedzę na temat stanu technicznego instrumentu. Analogicznie jak rozliczamy się z lekarzem, za dokonania diagnozy ,(chociaż nas nie leczył) tak samo w tym wypadku rozliczamy się za dokonanie diagnozy stanu tecznicznego instrumentu.
7. Pytanie:
"Mam stare pianino. Nie wiem ile ma lat. Prawdopodobnie około stu. Nie wiem kiedy ostatni raz było strojone i naprawiane. Ile będzie kosztować strojenie?"
Odpowiedź:
Instrumenty fortepianowe zabytkowe najczęściej kwalifikują się do remontu kapitalnego części akustycznej oraz mechanizmu. Kompleksowa naprawa takiego instrumentu to koszt powyżej 10000 zł. Doraźne naprawy najczęściej są niemożliwe, gdyż instrument, aby nadawał się do strojenia musi spełniać szereg warunków technicznych, a w szczególności: stabilność obsadzenia kołków stroikowych, prawidłowy kształt płyty rezonansowej (bez zapadnięć i pęknięć), prawidłowy profil i struktura filcu młotków, odpowiednia praca dźwigni i popychaczy (bez nadmiernych luzów), zachowane wymiary regulacyjne w mechanizmie i klawiaturze.
Tak więc naprawa większości bardzo starych instrumentów (w szczególności pianin) jest nieopłacalna, gdyż koszt naprawy często przewyższa cenę nowego instrumentu. Trzeba być bardzo przezornym i aby uniknąć kłopotów nie kupować wyeksploatowanych w 100% instrumentów, nawet po okazyjnej cenie. Przed kupnem używanego pianina lub fortepianu dobrze jest zasięgnąć porady specjalisty, gdyż większość sprzedających twierdzi, że ich instrument jest w świetnym stanie i wymaga tylko gruntownego strojenia.
8. Pytanie:
"Dlaczego fortepiany się rozstrajają i jak często należy je stroić?"
Odpowiedź:
Zdecydowanie najważniejszym czynnikiem powodującym rozstrajanie się fortepianów jest sezonowa zmiana wilgotności otoczenia, która występuje w naszym klimacie. Powoduje ona zmianę wymiarów drewnianej płyty rezonansowej (na której, za pośrednictwem mostków, oparte są struny). Czynnik ten w równym stopniu dotyka każdego instrumentu ( nawet najlepszej marki) zarówno nowego, jak i używanego, niezależnie od tego, czy na nim gramy, czy też stoi nieużywany. Dużo mniejszy wpływ na rozstrajanie się instrumentów ma intensywność ich eksploatacji.
Instrumenty najbardziej rozstrajają się w okresie zimowym, gdy temperatura na zewnątrz jest ujemna, a w pomieszczeniu jest bardzo ciepło. Wtedy wilgotność względna w pomieszczeniach nienawilżanych może spaść nawet do 20% (podczas gdy wymagana wilgotność dla instrumentów fortepianowych wynosi 40%-60%).
Gdy dostroimy fortepian do warunków zimowych (niska wilgotność), to ponowne rozstrojenie instrumentu następuje wiosną, po wyłączeniu ogrzewania. Gdyby wilgotność otoczenia przez cały rok utrzymywana była w granicach 40%-60%, to po nastrojeniu instrumentu, mógłbym gwarantować stabilność utrzymania stroju przez kilka lat. I wymagane byłyby tylko drobne korekty. Z wieloletniej praktyki wiem, że strojenie instrumentu jest wymagane co najmniej dwa razy w roku, a jeżeli grający ma większe wymagania co do precyzji stroju, trzeba stroić instrument co 2-3 miesiące. Podczas stałej konserwacji fortepianów w szkołach muzycznych strojenie przeprowadzam co 2-3 miesiące, co zapewnia dobrą jakość brzmienia w okresie całego roku szkolnego.
